Hoe maak ik het een wethouder moeilijk?

Vanavond is er een introductie-avond voor nieuwe raadsleden. Iedereen die reeds ervaring heeft, moet zich voorbereiden op een vraag. De griffier heeft mij verzocht mij te buigen over het volgende: Geef 3 tips om het een wethouder in de commissie moeilijk te maken.

Ik wil niet dat raadsleden het mij moeilijk maken. Ik heb er alle belang bij dat de raadsleden makke, volgzame schapen zijn van de onvolprezen wethouder. Na deze primaire reactie zie ik toch voor mijzelf een opvoedkundige taak om een bijdrage te leveren. Hierbij enkele tips:

Lees wat er niet staat
Ieder raadslid moet natuurlijk goed de stukken lezen, dat spreekt voor zich. Lees ook de collegebesluitenlijsten. Als raad zit je in het restaurant, het is goed om te weten wat er in de keuken bereid wordt. Maar er valt veel meer informatie uit de stukken te halen, dan alleen de tekst. Zo geeft het ambtelijk voorstel aan het college veel info die veel te weinig door raadsleden wordt gebruikt. Waarom heeft wethouder X dit voorstel voor 'bespreken' getekend in plaats van direct 'akkoord'? Dit kan heel onschuldig zijn, maar er kan ook een meningsverschil aan ten grondslag liggen. Is er een groot tijdsverloop tussen het (eerste) ambtelijk voorstel en de behandeling in de commissie? Dit kan er op duiden dat er behoorlijk geschaafd is aan het voorstel (in opdracht van het college). Waarom zijn sommige bijlagen vertrouwelijk?
Bij de voorbereiding doet een raadslid er verstandig aan om bovengenoemde vragen voor zichzelf te stellen (dus niet in de commissievergadering!), dit zal helpen bij het begrijpen van het stuk en de richting te bepalen van de inzet in de commissie.

Laat je niet met een kluitje in het riet sturen
Een wethouder kan heel makkelijk lastige vragen omzeilen. Ik put even uit het reservoir : "daar kom ik later op terug, ik heb dit antwoord nu niet paraat, hier kom ik schriftelijk op terug". Zorg dat dit ook gebeurt en kom er zelf ook op terug als dit niet nagekomen wordt. De wethouder weet dan ook dat er met jou niet te sollen valt.
Een gevaarlijke categorie is de volgende: "dat nemen we mee, u heeft een goed punt, we zullen dit in de verdere uitwerking meenemen". Let goed op wat er dan mee gedaan wordt. Blijft het bij woorden of wordt er actie ondernomen?

Zoek een meerderheid
Tenzij een raadslid echt een punt heeft (gebeurt zelden), is een wethouder vooral allert als een opmerking/voorstel van een raadslid gesteund wordt door een meerderheid. Als er geen meerderheid is, dan kan een wethouder makkelijk wegkomen met het collegevoorstel.
Stel het college stelt voor om alle schoolkinderen een banaan te geven. De meerderheid van de gemeenteraad is niet te spreken over een banaan, maar er is verdeeldheid over de oplossing. Partij A wil een appel, Partij B een peer en partij C een sinaasappel. Als alle partijen van mening blijven dat hun idee het beste is, is er voor geen enkel idee een meerderheid. De kans is dan aanwezig dat het toch een banaan wordt. Probeer een meerderheid te vinden, en stel gezamenlijk voor een appel te kiezen. (als 1 van de partijen het CDA is, dan wordt het waarschijnlijk een kiwi).

Ik kan mij voorstellen als u het bovenstaande een raar,onwerkelijk voorbeeld vindt. Een beter voorbeeld heb ik nu echter niet voorhanden. U heeft een punt, ik zal dit in een verdere uitwerking meenemen en zal daar ter zijner tijd nog op deze weblog op terugkomen.